Energieagenda 2024-2027

De energietransitie is echt op stoom. Of dit nu komt door de grote prijsstijgingen van energie, de onzekerheid over de levering van aardgas, of de steeds extremer wordende klimaatverschijnselen is moeilijk te zeggen. Wel ervaren we dat er in Drenthe enorme stappen worden gezet om Drenthe energieneutraal te maken. De inwoners van Drenthe zijn duidelijk bewuster geworden van de waarde en de noodzaak van energie besparing. Ook het voordeel van het aanschaffen van zonnepanelen is in Drenthe duidelijk zichtbaar.  
Bij het MKB en de industrie is dit niet anders. Zowel zon op dak als het nemen van energiebesparende maatregelen is bij de bedrijven hoog op de agenda gekomen. Ook zijn er veel (onderzoeks)projecten lopende met waterstof en groen gas. Op beide heeft Drenthe de afgelopen jaren een voorloperspositie opgebouwd.
De realisatie van de RES ambities over hernieuwbare energie gaat de goede kant op. Het bestuursakkoord zon-op-land heeft wel voor enige verandering gezorgd, maar alle RES partners zijn voornemens om hun doelen te halen. Wij ondersteunen waar nodig, zoals bijvoorbeeld bij de resterende windopgave rondom Meppel of bij ontwikkelingen waar het lastiger is geworden om zonneprojecten te realiseren.  
Deze sterke groei in het tempo van de energietransitie heeft grote invloed op de Drentse samenleving en ons landschap. De beschikbaarheid van elektriciteit is niet langer vanzelfsprekend. Er is nu overal een tekort aan netwerkcapaciteit. Daarom wordt druk gebouwd aan nieuwe energie infrastructuur. Dit leidt tot nieuwe vragen over waar het nuttig en efficiënt is om deze energie naartoe te transporteren. Gezien alle ambities en plannen is het niet meer haalbaar om alle energie overal en altijd maar naartoe te gaan brengen. Dit vraagt dus om structurerende keuze waar de grote energiegebruikers in Drenthe in de toekomst terecht komen. Hetzelfde geldt voor de productie van hernieuwbare energie. Het is voor de netbeheerders nu al erg lastig om de ambities voor de RES tot 2030 te realiseren. Dit geldt niet alleen voor de aansluiting van grote gebruikers en zonneparken, maar ook voor de energievoorziening in de wijken. Waar vroeger gas èn elektriciteit vanzelfsprekend was, moeten de gemeenten nu plannen maken per wijk hoe de warmtevoorziening plaatsvindt.
Tegelijkertijd zal de komende collegeperiode een besluit moeten worden genomen over de opgave van hernieuwbare energie na 2030. Om in 2050 energieneutraal te zijn moet er nog veel gebeuren en ook daarvoor moeten keuzen worden gemaakt. Het proces over deze ruimtelijke keuzen en onze bijdrage aan de energietransitie zijn samengevat in de EnergieAgenda 2024-2027. Deze vormt het beleidskader voor de huidige collegeperiode.

Inwoners
We ondersteunen de inwoners met onafhankelijk energieadvies en begeleiding naar het uitvoeren van energiemaatregelen. Dat doen we via het Drents Energieloket, het Fixteam en de Energiecoaches.  
We ondersteunen de inwoners financieel met de Isolatiesubsidieregeling en de  Energiebespaarlening.

Mkb ondernemers
We adviseren en begeleiden mkb ondernemers bij besparing op het gebouw- en procesgebonden energiegebruik en bij het realiseren van zonnedaken en oplossingen voor netcongestie. Dat doen we via het platform ‘Ik ben Drents Ondernemer’ (IBDO)
We adviseren mkb ondernemers en gemeenten bij de brede verduurzaming en het ontwikkelen van organiserend vermogen op 24 van de 117 Drentse bedrijventerreinen. Dit doen we in het kader van het door het ministerie van BZK ondersteunde Programma Verduurzaming Bedrijventerreinen Drenthe (PVBD).  

Maatschappelijk vastgoed
We ondersteunen eigenaren en beheerders van dorps- en buurthuizen, scholen, culturele instellingen, zorginstellingen en gemeenten bij de verduurzaming van hun panden. Dit doen we in het kader van het door het ministerie van BZK ondersteunde programma Verduurzaming Maatschappelijk Vastgoed (VMV)

Ondersteuning van zonne-energie- en windenergieprojecten binnen de kaders van ons omgevingsbeleid.  
Stimuleren van zonne-energie op daken met een versnellingsaanpak voor het MKB, de agrarische sector en maatschappelijk vastgoed.
Herijken en actualisatie van het beleid voor hernieuwbare energie (oa via een bijdrage aan de omgevingsvisie 2050).  
Haalbaarheidsonderzoeken warmte: inzet van restwarmte, zon-thermie, aquathermie tbv verduurzaming van de warmtevraag in de gebouwde omgeving en bij bedrijven.   
Stimuleren en faciliteren van groengasprojecten (waaronder monomestvergisting), waarbij ingezet wordt op het vormgeven van een platform, kennisdeling en innovatie.  
Voortzetting professionalisering en ondersteuning van lokaal eigendom bij hernieuwbare energie.
Verkennen van de mogelijkheden voor risicodragend investeren en publiek eigendom.

We ondersteunen en faciliteren ondernemers in het realiseren van key-projecten in de waterstofketen.
We bouwen aan een groengas en waterstofhub in Drenthe.
We bouwen onze koploper rol op het gebied van waterstof verder uit en dragen dit uit.
We werken aan het beschikbaar krijgen van Rijks- en EU-fondsen voor de Drentse waterstofprojecten.

We voeren het Drents Actieprogramma Netcongestie uit. Daarmee stimuleren we een soepele uitrol van netverzwaringen en een betere benutting van beschikbare netcapaciteit:

1. Sneller bouwen: we zetten met het Versnellingsteam Energieinfra in op het sneller realiseren van noodzakelijk energieinfrastructuur. We sturen hiermee op sneller bouwen en het voorkomen van vertraging bij projecten.
2. Sterker sturen: we brengen de toekomstige vraag naar energietransportcapaciteit in Drenthe in kaart. Daar waar knelpunten ontstaan, prioriteren we de capaciteitsbehoefte op basis van een met onze partners opgesteld afwegingskader. Dit vormt samen het provinciaal Meerjaren-programma Infrastructuur Energie en Klimaat (pMIEK).
3. Beter benutten: we dragen bij aan het flexibiliseren van de vraag naar en het aanbod van elektriciteit in Drenthe. Hiertoe ondersteunen we de ontwikkeling van oplossingen voor energie-uitwisseling en energieflexibiliteit. We zetten de stimuleringsregeling voort voor oplossingen voor netcongestie. We verzamelen en delen kennis over oplossingen bij netcongestieproblemen.
4. Programma netcongestie laagspanningsnet: we realiseren Drents programma netcongestie laagspanningsnetten om de toekomstige problemen die hier kunnen gaan ontstaan te voorkomen.

We ondersteunen de industrie in projecten om de energievoorziening te vergroenen.
We maken een Groene Industrievisie om relevant beleid op verschillende niveaus te vertalen naar de context van de Drentse industrie.  
We werken met industriebedrijven pilotprojecten uit voor het gebruik van hernieuwbare energie.
We werken met industriebedrijven projecten uit voor het oplossen van netcongestie en het bieden van flexibiliteit aan het energienet.  
We stimuleren de groei en nieuwvestiging van Cleantech in Drenthe.

We bevorderen de Drentse (en Europese) mobiliteitsinitiatieven op elektriciteit, groengas en waterstof en ondersteunen ondernemers bij het realiseren.
We bieden ondersteuning aan ondernemers en gemeenten bij de realisatie voldoende vulpunten voor groengas en waterstof (semi/publiek).
We ondersteunen en realiseren de toepassing van slimme laadoplossingen bij netcongestie.

De Vereniging van Drentse Gemeenten (VDG), de RES partners en de provincie ontwikkelen een gezamenlijke aanpak om de uitvoeringskracht in de Drentse energietransitie zo efficiënt en effectief mogelijk te versterken. De aanpak is programmatisch, opgavegericht en gaat uit van een open samenwerkingscultuur. Het doel is minder ambtelijke en bestuurlijke drukte.   
We werken binnen de in 2024 ontwikkelde nieuwe structuur voor het versnellen van de energietransitie. De in 2024 vastgestelde uitwerking en invulling van de bedrijfsvoering van deze structuur zijn daarbij leidend.