Paragraaf 2.6 Verbonden partijen

Inleiding
Verbonden partijen zijn privaatrechtelijke of publiekrechtelijke organisaties waarin de provincie zowel een bestuurlijk als een financieel belang heeft. Een financieel belang bestaat uit het door ons ter beschikking gestelde bedrag dat we niet kunnen verhalen indien de verbonden partij failliet gaat of het bedrag waarvoor we aansprakelijk zijn indien de verbonden partij haar verplichtingen niet nakomt. Een bestuurlijk belang is zeggenschap, hetzij door vertegenwoordiging in het bestuur, hetzij door stemrecht. De commissie BBV stelt dat wanneer niet strikt aan de wettelijke definitie van een financieel belang wordt voldaan, maar er wel een bestuurlijk belang is, aanbevolen wordt om deze organisatie en de mogelijke risico’s wel in de paragraaf verbonden partijen op te nemen. Die aanbeveling is ook meegenomen.

Om als provincie meer strategisch te kunnen sturen op verbonden partijen en te kunnen voldoen aan
de gewenste informatievoorziening aan Provinciale Staten is een beheersproces geïmplementeerd waarin relevante sturing- en verantwoordingsinformatie over de verbonden partij wordt bijgehouden. De aansturing is meer integraal en eenduidiger geregeld. De accenten in de ontwikkeling liggen daarbij op verzakelijking van de opdrachtverlening, beter inzicht in organisatie performance en naleving van good governance. Een paar jaar geleden heeft de accountant als gevolg van de ontwikkelingen rondom de beheersing en verantwoording over de verbonden partijen het proces verbonden partijen aangemerkt als een proces met een laag risicoprofiel.

Het provinciale beleid ten aanzien van verbonden partijen is uitgewerkt in de Nota verbonden partijen die op 27 september 2023 door Provinciale Staten is vastgesteld. In de Nota Verbonden Partijen wordt een kader gegeven voor de deelname aan verbonden partijen en de wijze van vertegenwoordiging in de besturen van de verbonden partijen. Het Protocol Verbonden Partijen dat door Provinciale Staten is vastgesteld op 28 september 2022 (Statenstuk 2022-69, besluit G-1) bevat onder andere afspraken over de informatievoorziening betreffende de negen belangrijkste verbonden partijen en gelden als nadere invulling op de wijze hoe Gedeputeerde Staten Provinciale Staten informeert over de verbonden partijen.

Overzicht verbonden partijen en risico's
Verbonden partijen brengen de onderstaande financiële risico’s met zich mee: 

Gestort aandelenkapitaal bij deelnemingen  
Een aandeelhouder in een vennootschap (deelneming) heeft een bedrag betaald voor de aandelen. In het geval dat de vennootschap slechte resultaten behaalt, kan sprake zijn van (gedeeltelijk) verlies van dit bedrag. Dit dient dan op de provinciale balans te worden gecorrigeerd.  

Dividendopbrengsten van deelnemingen  
Als een deelneming winsten behaalt, kan een deel van die winst als dividend worden uitgekeerd aan de aandeelhouders. Deze mogelijke inkomsten zijn een onzekere post doordat pas na afloop van een boekjaar blijkt of het verwachte resultaat is behaald. 

Verstrekte leningen aan verbonden partijen  
Zowel aan een aantal deelnemingen als aan enkele overige verbonden partijen zijn leningen en garanties verstrekt. Er bestaat een risico van niet-terugbetaling. Zowel ten behoeve van deelnemingen als van overige verbonden partijen zijn garanties/borgstellingen afgegeven.  

Risico’s binnen Gemeenschappelijke Regelingen  
Elke deelnemer aan een Gemeenschappelijke Regeling is in principe voor zijn aandeel in mogelijke tekorten verantwoordelijk.  

Onderstaand is het overzicht van alle verbonden partijen van de provincie Drenthe met de kerngegevens opgenomen. De opgenomen informatie over het eigen en vreemd vermogen en het resultaat, betreffen de meest recente gegevens waar wij thans over beschikken. 

Belangrijkste verbonden partijen

De Statenwerkgroep verbonden partijen heeft in 2022 samen met de Statengriffie een vernieuwd Protocol verbonden partijen opgesteld. Dit protocol is door Provinciale Staten op 28 september 2022 vastgesteld en bestaat uit een aantal (werk)afspraken tussen Gedeputeerde Staten en Provinciale Staten. Eerder is in samenspraak met Provinciale Staten een selectie van de tien belangrijkste verbonden partijen opgesteld. Deze selectie is nog eens bevestigd in het Protocol en uitgebreid met de revolverende fondsen. De selectie is gemaakt om twee redenen. De eerste is om bij de belangrijkste verbonden partijen de betrokkenheid van Provinciale Staten te vergroten. De tweede reden is om te voorkomen dat onnodige bureaucratie ontstaat, doordat bij iedere verbonden partij een even uitvoerige toelichting gegeven wordt. Afgesproken is dat Provinciale Staten over negen van de tien belangrijkste verbonden partijen (uitgezonderd IPO) en de revolverende fondsen met regelmaat worden geïnformeerd via een GS-brief bij het jaarverslag en de begroting van de verbonden partijen, waarin onder andere de relatie met de provinciale doelen wordt beschreven.

De negen verbonden partijen waarover PS uitvoerig worden geïnformeerd zijn:
1. OV-bureau Groningen Drenthe;
2. Energiefonds Drenthe;
3. N.V. Noordelijke Ontwikkelingsmaatschappij (NOM);
4. Groningen Airport Eelde (GAE);
5. Regionale Uitvoeringsdienst (RUD);
6. Samenwerkingsverband Noord-Nederland (SNN);
7. Regiovisie Groningen-Assen (RGA);
8. Prolander;
9. WMD Drinkwater N.V.

Het revolverende fonds dat toegevoegd is aan de belangrijke verbonden partijen betreft het MKB-fonds Drenthe. Het andere revolverende fonds, het Energiefonds Drenthe behoorde al tot de belangrijkste verbonden partijen.

Hieronder is per verbonden partij de verantwoordingsinformatie opgenomen. De opgenomen informatie betreft de meest actuele voor publicatie beschikbare verkregen informatie van de verbonden partij. Voor alle verbonden partijen geldt onverlet dat Provinciale Staten zal worden geïnformeerd mochten zich politiek bestuurlijk relevante ontwikkelingen voordoen bij deze verbonden partijen.