II.4 Financiële positie en toelichting

4.4 Berekening EMU-saldo

Het EMU-saldo
Om de overheidsfinanciën in de Eurozone robuust te houden, zijn in Europees verband afspraken gemaakt over het toegestane maximale tekort van het EMU-saldo op nationaal niveau. De Wet houdbare overheidsfinanciën (Wet hof) is de Nederlandse uitwerking van deze afspraken. Omdat het EMU-saldo van alle decentrale overheden deel uitmaakt van het EMU-saldo op nationaal niveau is het daarmee ook relevant voor de decentrale overheden om het eigen EMU-saldo te volgen.

Berekening EMU-saldo
Het EMU-saldo is het saldo van inkomsten en uitgaven (dus geen afschrijvingen, waardemutaties, etc.) van de overheid op transactiebasis in een bepaalde periode. Hiermee wijkt de berekening af van het baten/lastenstelsel zoals het BBV voorschrijft. Het EMU-saldo is daarmee een indicatie voor de ontwikkeling van de liquiditeits- en financiële positie (eigen vermogen en schulden) van de provincie.

EMU-norm en referentiewaarden
In het Bestuurlijk Overleg Financiële verhoudingen van 21 november 2023 hebben het Rijk en de koepels van medeoverheden (IPO, VNG, en UvW) overeenstemming bereikt over een macro EMU-saldonorm voor de medeoverheden van -0,5% van het bruto binnenlands product (bbp) per jaar voor de periode van 2024 t/m 2026. Dat betekent een verruiming van deze EMU-saldonorm voor medeoverheden van ten opzichte van de voorgaande periode met -0,1 procentpunt van het bbp. Binnen de gezamenlijke ruimte van -0,5% is de ruimte voor provincies -0,1%, dit was -0,08%.

EMU-referentiewaarden
Jaarlijks worden in de Septembercirculaire van het Provinciefonds de EMU-referentiewaarden (de ruimte per provincie weergegeven in euro's) gepubliceerd. Een individuele EMU-referentiewaarde is geen norm, maar een indicatie van het aandeel dat de provincie in de gezamenlijke tekortnorm heeft. De referentiewaarde voor 2025 wordt opgenomen in de Septembercirculaire provinciefonds 2024. Deze is op het moment van schrijven nog niet gepubliceerd. Voor 2024 bedraagt de referentiewaarde circa € 48 miljoen, vooralsnog gaan we ervan uit dat voor 2025 een bedrag van ongeveer dezelfde omvang van toepassing zal zijn.

EMU-saldo voor 2025
Het verloop van het EMU-saldo voor de komende jaren is weergegeven in onderstaande tabel. Het EMU-saldo zal naar verwachting de komende jaren negatief zijn. Daarnaast overschrijdt het voor 2025 begrote EMU-saldo naar verwachting de referentiewaarde voor onze provincie. Als alle afgegeven EMU-prognoses de referentiewaarden overschrijden en ook worden gerealiseerd, wordt het totaal van de toegekende EMU-ruimte overschreden